Szestno

Zamek w Szestnie, gmina Mrągowo

fot. lipiec 1992

W 1348 roku krzyżacy zbudowali w Szestnie drewnianą strażnicę. Została ona jednak zniszczona przez Litwinów. W roku 1367, w jej miejscu, wznieśli murowany zamek. Był on ponownie oblegany przez wojska litewskie w 1371 roku, tym razem pod wodzą Kiejstuta, ale nie został zdobyty. Poprawa obronności zdała egzamin. Zamek od 1401 był siedzibą prokuratorów krzyżackich, a po sekularyzacji Zakonu siedzibą starostów do roku 1752. Później zamek został opuszczony i popadł w ruinę. Do czasów współczesnych zachowały się fragmenty skrzydła północnego i piwnice ze sklepieniem kolebkowym. Wygląd zamku w Szestnie nie jest znany. Jego układ odtworzono na podstawie badań archeologicznych.

Zamek posiadał dwa skrzydła, resztę założenia stanowiły zabudowania gospodarcze. Wszystkie zabudowania skupione były wokół małego dziedzińca. Większe, północne skrzydło miało wymiary 25,5 x 11 m. Zamek otoczony był murem obronnym. Po zachodniej stronie znajdowała się brama, a po południowej, poza murami zbudowano młyn wodny.

Z zamku zachowały się praktycznie fundamenty. Najwięcej w skrzydle północnym: mury do wysokości ponad 2 metrów i północno zachodni narożnik do wysokości ponad 5 metrów. Skrzydło północne zachowało do lat osiemdziesiątych XX wieku ciekawe piwnice, zawaliły się one jednak wskutek czynników atmosferycznych. Znajdowały się tam ładne kolebkowo żebrowe sklepienia i ciekawa kręcona klatka schodowa w grubości muru. Przy północnej ścianie północnego skrzydła zachowało się kamienne prostokątne zagłębienie o wymiarach 11,5 x 8 metrów. Jest to zagadkowy fragment zamku. Być może była to prostokątna basteja, na której ustawiono armaty.

Podczas badań archeologicznych prowadzonych w latach osiemdziesiątych XX wieku odkryto pomieszczenie z resztkami ceglanego kominka. Na cegłach zachowane były nawet ślady sadzy. To cenne znalezisko nie zostało należycie zabezpieczone i niebawem zdewastowali je wandale. Odkryto również bruk kamienny na dawnym dziedzińcu.