Szczytna (Szczytnik)
Zamek Leśna, gmina Szczytna
fot. lipiec 1999
Sam zamek, mimo że wygląda na warowny nie miał służyć do obrony, a rekreacji jako miejsce balów i spotkań myśliwych. Ufundowany przez pruskiego majora Leopolda von Hochberga. Ukończony w 1838 r., charakteryzuje się burzliwą historią i częstą zmianą właścicieli. Od 1966 r. znajduje się tam Dom Pomocy Społecznej i w większej części jest zamknięty dla zwiedzających. Można zwiedzić zamkową kaplicę, w której nadal odbywają się msze a także zobaczyć dziedziniec zewnętrzny i spory fragment murów „obronnych” z fosą i zwodzonym mostem. (www.szczytna.pl)
więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_Leśna
Według prastarej legendy tuż koło zamku mieszkał rosły starzec zwany Duchem Gór. Podobno i dzisiaj czasami przemyka, chowa się w cień, a bywa, że czai się na spóźnionego wieczornego wędrowca, zerka zza wyniosłych i dumnych jodeł, pohukuje i przestrasza zza limb i omszałych modrzewi. Staje podparty kosturem na najwyższej skale zamkowej i władczym wzrokiem ogarnia swoje rozległe włości. U stóp widzi malowniczo rozłożone miasteczko Szczytna, w zielonej dolinie okolonej wieńcem wzgórz, przeciętej wartkim strumieniem. Zamek opasany murem obronnym, chroniony fosą i mostem zwodzonym zaprojektował i później zbudował w latach 1832-1838 dla Leopolda von Hochberga, sławny w europie architekt Karol Schinkel (m.innymi fundator zamku w Kamieńcu Ząbkowickim). Chociaż los uchronił budowlę przed najgorszym, tj. zniszczeniem, to i tak zamek przechodził burzliwe koleje swoich dziejów, aż do 1967 roku. W tym roku uchwałą ówczesnego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kłodzku utworzono Dom Pomocy Społecznej dla dzieci. Obecnie w zamku mieszka 100 dorosłych mężczyzn niepełnosprawnych intelektualnie. Całodobową opiekę zapewnia im 60 osób personelu (6 pielęgniarek, 19 opiekunów, 11 pokojowych itd.) Mieszkańcy mają do swojej dyspozycji 23 pokoje jednoosobowe, 13 pokoi dwuosobowych, 12 pokoi trzyosobowych i 4 pokoje czteroosobowe.Wszystkie z pełnym zapleczem socjalnym. Średnia powierzchnia mieszkalna wynosi ponad 14 m2 na 1 osobę.
Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo powiatu kłodzkiego, który domagał się od Skarbu Państwa 30 mln zł odszkodowania lub zwrotu zamku w Szczytnej. W 2006 roku państwowo-kościelna komisja majątkowa przy MSWiA oddała zamek Zakonowi Misjonarzy św. Rodziny. Po blisko czterech latach procesu sąd uznał, że powiat nie może dochodzić swoich roszczeń skoro nikt wcześniej nie podważył prawomocnej decyzji komisji majątkowej. A tym samym, że samorząd nie uzyskał tzw. prejudykatu (stwierdzenie, że prawomocne orzeczenie jest niezgodne z prawem) do tego by złożyć pozew o roszczenie. - Naszym zdaniem w tej konkretnej sytuacji okres przedawnienia wynosi 10 lat, a poza tym nie bardzo rozumiemy kto miałby i w jaki sposób decyzje komisji majątkowej podważyć. Sąd tego nie wyartykułował - mówi Krzysztof Baldy ówczesny starosta, dziś członek zarządu powiatu, który był w Warszawie na ogłoszeniu wyroku. Samorząd już poprosił o uzasadnienie wyroku i zapowiada apelację. Krzysztof Baldy podkreśla, że dziwi go decyzja sądu mówiąca o przedawnieniu, bo sprawa oddania zamku kościołowi odbyła się z pominięciem starostwa, a samorząd o wywłaszczeniu dowiedział się od zakonników. Co ważniejsze w 1995 r. przed komisją majątkową zawarto ugodę z urzędem rejonowym w Kłodzku. Komisja przyznała wtedy misjonarzom nie cały zamek, a tylko jego niewielką część (jedną wieżę) z drogą dojazdową. Dziewięć lat później ta same komisja oddała zakonowi cały obiekt nie patrząc na to, że od wielu lat funkcjonuje w nim prowadzony przez powiat Dom Pomocy Społecznej dla upośledzonych umysłowo mężczyzn.
- Na razie mamy z zakonem umowę dzierżawy i płacimy rocznie blisko 150 tys. zł za wynajem, ale co będzie jak kościół postanowi zamek sprzedać? To nikogo nie interesuje – mówi Baldy i podkreśla: Dzisiejsza decyzje jest nieprawomocna, a my nie składamy jeszcze broni.
Dodatkowo powództwo zdaniem sądu się przedawniło, bo samorząd miał 3 lata na złożeniem pozwu cywilnego, a zrobił to dziewięć miesięcy za późno.
Źródło: www.gazetawrocławska.pl
więcej (również zdjęcia wnętrz): www.zamekdps.republika.pl