Grudziądz
Zamek w Grudziądzu, gmina Grudziądz
fot. grudzień 2004
fot. maj 1998
Zamek w Grudziądzu został wybudowany w latach 1250-1299 przez ZSNMPDNWJ. Położony na wysokim wzniesieniu, składał się z zamku właściwego, zajmującego najwyższą część wzgórza, oraz z przedzamcza, łączącego się na południu z obwodem warownym miasta. Przedzamcze oddzielała fosa, na którą prowadził kamienny most z podnoszoną, drewnianą kładką. Na terenie zamku głównego znajdowały się budynki mieszkalne i gospodarcze oraz, usytuowana w narożniku północno - zachodnim, wieża od XVI w. określana nazwą "Klimek" (w 1564 r. - "Klinik"). Zamek otoczony był podwójnym murem i fosami, a od strony przedzamcza podwójnym parchamem. Na grudziądzkim zamku gościli królowie Polscy: Kazimierz Jagiellończyk (1455 r.), Zygmunt August (1552 r.), Stefan Batory (1576 r.), Zygmunt III Waza (1587, 1598, 1623, i 1626 r.), Władysław IV (1635 r.), Jan III Sobieski. Ponadto, przebywał tutaj również król szwedzki Karol Gustaw (1656-1657 r.) i car Rosji Piotr I (1711r.). W 1801 r. Fryderyk Wilhelm III wydał rozporządzenie o rozbiórce zamku, a uzyskany w ten sposób materiał przeznaczono na budowę twierdzy grudziądzkiej. Ocalała jedynie wolnostojąca, cylindryczna wieża (bez zwieńczenia) i resztki murów. 'Klimek' przetrwał do 5 marca 1945 r., kiedy to Niemcy, tuż przed kapitulacją, wysadzili wieżę w powietrze. Po II wojnie światowej, w ciągu resztek zachowanych murów zrekonstruowano ostrołukowy portal. Zachował się fragment parchamu w południowej części zamku głównego oraz - przy ul. Zamkowej - odcinek wysokiego muru przedzamcza. Zachowała się również studnia o średnicy 2,5 m i głębokości 50 m. W 1956 r. na gruzach 'Klimka' usypano kopiec, na którym postawiono obelisk bożka słowiańskiego Światowida. Podobno, jak wieść niesie, kopiec usypać mieli swymi czapkami żołnierze LWP. Rozciągał się stąd wspaniały widok na miasto i na dolinę Wisły. W maju 2002 r. powołany został Społeczny Komitet Odbudowy 'Klimka'.
Gdyby ktoś przeoczył - odbudowano wieżę zamkową w Grudziądzu. Wieża krzyżackiego zamku z XIV wieku została zniszczona przez Niemców w 1945 roku. "Klimek", bo taka nazwę ona nosi, ma 30 m wysokości. Odbudowa kosztowała 6 mln złotych. Wieża została udostępniona turystom w grudniu 2014 roku. Więcej o niej na stronie: www.klimek.grudziadz.com.pl. Na więżę można wchodzić bezpłatnie, przynajmniej do końca września, od wtorku do niedzieli,w godzinach od 9 do 20. Wzgórze zamkowe można zwiedzać z przewodnikiem w soboty, niedziele i święta od 12 do 18. Informacje o zwiedzaniu pochodzą ze strony www.muzeum.grudziadz.pl.