Drawno

Ruiny zamku Wedlów w Drawnie, gmina Drawno

fot. lipiec 2001

Na Wzgórzu Zamkowym około X wieku pierwotna ludność Drawna wybudowała warowne grodzisko. Bracia Wedel wykorzystując istniejące po grodzisku wzniesienie postawili na nim swój zamek. Najprawdopodobniej został on zbudowany przed 1296 r. Była to budowla założona na planie czworoboku a w jej skład wchodził wysoki, murowany, dwupiętrowy budynek mieszkalny częściowo otoczony murami obronnymi. Zamek chroniło jezioro i od wschodu strome zbocze oraz sucha fosa, nad którą znajdował się prowadzący do wjazdu most. Od strony traktu znajdowały się dwa stopniowo wznoszące się ku górze podzamcza, każde z osobna otoczone murami. Wzdłuż ich zachodniego boku ustawiono budynki gospodarcze. Od północy zamek sąsiadował z murem obronnym miasta, stykając się z nim przy drugim podzamczu.

Zamek chroniło jezioro, a od wschodu strome zbocze oraz sucha fosa, nad którą znajdował się prowadzący do wjazdu most. Od strony traktu znajdowały się dwa stopniowo wznoszące się ku górze podzamcza, każde z osobna otoczone murami. Wzdłuż ich zachodniego boku ustawiono budynki gospodarcze. Od północy zamek sąsiadował z murem obronnym miasta, stykając się z nim przy drugim podzamczu. Przebudowa renesansowa nie powiększyła obiektu, natomiast bezokienne przyziemie czyniło go nadal obronnym. Przypuszcza się, że trzeci brat Hasso von Wedel również miał swój udział w tym przedsięwzięciu. Zamek od razu zaczął spełniać swoje zadanie zabezpieczenia przepraw przez Drawę oraz wspomnianego traktu. Po śmierci Zulisa w 1303r. władający już wtedy Złocieńcem Ludolf von Wedel przejął opiekę nad nieletnimi synami brata tym samym stał się zarządcą całości dóbr drawieńskich łącznie z zamkiem. 29 września 1313 r. po śmierci Ludolfa dziedzicami drawieńskich dóbr stali się jego potomkowie i potomkowie zmarłego wcześniej Zulisa. W 1326 r. Nową Marchię najechał sojusznik księcia pomorskiego Władysław Łokietek. Jego wojska dokonały poważnych zniszczeń również w posiadłościach Wedlów. Doświadczenie to skłoniło rodzinę do ufortyfikowania miasta. Otoczono je murami o wysokości ok. 6-7m., w których znajdowały się baszty oraz trzy dojazdowe bramy: Kamienna, Nowa i Polska. Oczywiście w ten system obronny wkomponowany został również zamek połączony od strony północno-zachodniej z murami obronnymi a od południowego wschodu gardzielą z Bramą Polską. W wojnie z Polską w 1433 r. zamek obsadziła załoga krzyżacka, obawiając się nielojalności Wedlów bardzo szybko i bez walki opuściła go wycofując się w kierunku Drawska. 2 lutego 1437 r. zamek przeszedł w ręce Krzyżaków. Dopiero w 1478 r. elektor Albrecht Achilles odbija zamek wraz z miastem i przywraca elektorskie zwierzchnictwo, po którym następuje prawie półtorawieczny pokój. W 1556 r. kuzyni Rüdiger i Jorgen Młodszy dokonują podziału zamku. Drawno pod rządami Rüdigera przechodziło prawdziwy rozkwit. Niestety z chwilą jego śmierci w 1592 r. następuje koniec świetności miasta. Pozostawiony majątek ulega rozdrobnieniu, zamek otrzymuje Georg von Wedel, pozostałe części przypadają jego braciom Hassonowi, Joachimowi i Ernstowi Ludwigowi. Od tego czasu następował i pogłębiał się rozpad fortuny drawieńskich Wedlów, dopełniały tego pożary, wojny i procesy sądowe. Podupadać zaczął również zamek, ale zanim to miało nastąpić jeszcze w 1600 r. dokonano przebudowy jego skrzydła mieszkalnego ze stylu epoki średniowiecza na styl renesansowy.

W 1675 roku zamek został zniszczony przez wojska szwedzkie. Podczas wojny siedmioletniej ponownie uległ zniszczeniu lecz tym razem za sprawą wojsk rosyjskich. Do dzisiaj, z dawnego założenia pozostały tylko wschodnie narożniki.